God morgon ☕
Witajcie w szwedzkim sezonie podatkowym! W ubiegłym tygodniu większość z nas tu mieszkających zajrzała w przyszłość i dowiedziała się, czy kasa będzie na konto, czy z konta. Jak u was? Ja tylko w pierwszym roku podatkowym musiałam zapłacić ponad 7 tysięcy koron z pełnym łez sercem i drżącą ręką, potem już tylko zwrot. Kosmetyczny, ale zawsze milej dostać, niż płacić.
W wiadomościach, poza finasami, powrót Zlatana i nawet wielki jego sukces, za to oskarowe fiasko. Dowiecie się, jakie są najbrzydsze budynki w Szwecji i zauważycie, że na liście są aż dwa budynki z Göteborg. Zdradzę, co trzeba zrobić, żeby Zara Larsson zaprosiła was do wspólnego występu, poznacie rozczulające dla Polaków językowe rozterki Szwedów, a także trendy w świecie prawa jazdy. Dorzuciłam parę njusów z ubiegłego tygodnia, w tym powrót Księżniczki i kontynuację cenowych dramatów.
Wiadomości publikuję co poniedziałek na Facebooku i blogu Polskie w Szwecji. W tygodniu dowiadujecie się, co się dzieje z moich Stories na Facebooku i Instagramie.
Na instagramie zmieniam się w konto miedzynarodowe instagram.com/milena.in.sweden, trochę dla znajomych, a trochę to w kierunku moich planów na przyszłość, stąd stories po angielsku. Zapraszam!
Skatteverket otworzył system zgłaszania rozliczeń podatkowych. W Szwecji każdy otrzymuje gotowe rozliczenie, które następnie można modyfikować, na przykład poprzez odliczenie ulg za dojazdy do pracy. Rozliczeń można dokonywać zarówno online, jak i tradycyjnie.
Mimo kilku nominacji do Oscarów, film "W Trójkącie" w reżyserii Rubena Östlunda nie otrzymał żadnej statuetki, podobnie jak nominowany kompozytor Lidwig Göransson za piosenkę w filmie "Black Panther: Wakanda Forever".
Zlatan Ibrahimovic powrócił do reprezentacji Szwecji - kapitan reprezentacji Janne Andersson przedstawił cały skład reprezentacji na mecze kwalifikacji do Mistrzostw Europy między Szwecją a Belgią i Azerbejdżanem.
W sobotnim meczu, w którym Zlatan grał dla swojego klubu AC Milan, strzelił bramkę, zostając najstarszym w historii zdobywcą bramki w Serie-A w wieku 41 lat i 166 dni.
Stowarzyszenie Arkitekturupproret (Protest Architekturalny) przedstawiło wyniki głosowania na najbrzydszy nowy budynek w Szwecji. Topowa piątka w 2023 przedstawia się następująco, gratulacje dla:
1. Almen 21 w Karlstad
2. Nya Brandbergen Centrum w Sztokholmie
3. Söders Höjer w Helsingborg
4. Hotel Draken w Göteborg
5. Våghuset & Brick Studios w Göteborg
W Szwecji pojawiła się ponownie debata o reformie językowej, która ujednoliciłaby zapis de/dem. To odpowiedniki "oni/ich" i w języku szwedzkim duży wyjątek, jako że rzeczowniki czy zaimki nie są odmieniane. Oba zaimki wymawia się jako "dom" i taki zapis miałby zastąpić obie formy - jest, zresztą, dopuszczalny w pisowni już teraz.
Debata rozgorzała ze względu na wypowiedź obejmującej w lato stanowisko przewodniczącej Rady Językowej Språkrådet, Leny Lind Palicki, która stwierdziła, że "to bezsensowne, by tak dużo energii poświęcać na tak pospolite słowo".
Według badań Novus przeprowadzonych w 2022, większość ankietowanych (39%) chce, by nadal rozróżniać de i dem w pisowni.
Podczas meczu koszykówki BC Luleå, wśród publiczności zwrócono uwagę na 10-letniego Williama, który zatańczył do "Can't tame her" Zary Larsson. William opowiada, że tańczy na niemal każdym meczu, a Zara Larsson to jego ulubiona artystka.
Film z tańcem dotarł do Zary, która teraz zaprosiła Williama do wspólnego występu na sztokholmskim festiwalu Lollapalooza.
Camilla Läckberg jest na tapecie z najnowszym serialem, do którego napisała scenariusz. "Strandhotellet" (Hotel przy plaży) można oglądać na ViaPlay - apotkał się on jednak z ogromna krytyką.
Osobiste ostrzeżenie - na Netflix jest seria autorki, która mnie osobiście bolała (SPOILER!), kiedy skazano za morderstwo właścicielkę pensjonatu, bo na nożu pochodzącym z tamtejszej kuchni, w której gotuje, znaleziono jej odciski palców. Serio.
Poznaliśmy statystyki dotyczace egzaminów na prawo jazdy w ubiegłym roku - od 2017 drastycznie wzrosła liczba przyszłych kierowców decydujących się na egzamin jedynie na auta z automatyczną skrzynią biegów, z 15% na niemal 40%.
Według ekspertów, nie ma to związku z mitem, że łatwiej się takie auto prowadzi (statystycznie, więcej niezdanych egzaminów to egzaminy z automatyczną skrzynią biegów), a z tym, że coraz więcej aut na rynku to automaty.
Do sądu wpłynął akt oskarżenia dwóch kobiet podejrzanych o zabójstwo 21-letniej Tove z Vetlanda. Obu kobietom postawiono w oskarżeniu zarzut zabójstwa.
Ciało Tove znalezionono w listopadzie zeszłego roku w lesie po intensywnych poszukiwaniach kobiety jako zaginionej. Została najpierw uduszona, po czym ciało przetransportowano do lasu i podpalono.
Oskarżone to byłe znajome Tove, 18- i 20-latka. Najpierw zaprzeczały popełnieniu przestępstwa, potem przyznawały, że widziały się z Tove, zanim ta wyszła z mieszkania jednej z oskarżonych.
Proces rozpoczyna się 27 marca w sądzie w Eksjö i potrwa 4 dni.
Sekretarz partii Kristdemokraterna Johan Ingerö został zgłoszony na policję przez kolezankę z partii Rebeckę Lamdberg i oskarżony o molestowanie. Ingerö zrezygnował ze stanowiska, jako powód podając otwarcie zgłoszenie na policję, choć jednocześnie zaprzecza popełnieniu przestępstwa.
Policja nie wszczęła postępowania w sprawie, jako że zajscie miało mieć miejsce w 2014 - molestowanie w Szwecji przedawnia się po 5 latach.
18-letnia Maria Pålsson z Lund pobiła damski rekord Szwecji w zapamiętanych cyfrach po przecinku w pi. Teraz wynosi on 3652 cyfr po przecinku.
W sierpniu powraca do Szwecji Księżniczka Madeleine wraz z rodziną wraz z małżonkiem Chrisem O'Neillem (który zrezygnował z tytułu Księcia podczas zawarcia związku małżeńskiego w 2013 roku) oraz trojgiem dzieci. Księżniczka wraz z rodziną mieszka obecnie na Florydzie. Jaką rolę będą mieli w Szwecji, obecnie nie wiadomo, nie ustalono także, do jakiej szkoły będą chodzić dzieci Księżniczki, choć możliwe, ze do tej samej, do której obecnie uczęszcza Księzniczka Estelle. Wiadomo jednak, że cała rodzina zajmie jedno z pięter w Stajniach Królewskich (H. M. Konungens Hovstall) na Östermalm.
W nocy ze środy na czwartek w całej Szwecji można było zobaczyć zorzę polarną.
Podczas piątkowej konferencji, Prezydenci Turcji i Finlandii poinformowali wspólnie, że Turcja jest gotowa zaakceptować Finlandię w NATO. Erdogan, spytany o to, co Finlandia zrobiła, czego Szwecja nie, odpowiedział, że "Szwecja otoczyła ramionami terorystów". Po czym dodaje, "Prosiliśmy o ich ekstradycję, jednak Szwecja tego nie zrobiła. Nie możemy zatem być pozytywnie nastawieni w tym temacie. Nic takiego nie miało miejsca w Finlandii, dlatego rozróżniamy te dwa kraje."
Prezydent Turcji wspomniał jednak, że widzi dobrą wolę ze strony Szwecji i będzie kontynuować rozmowy w kwestii szwedzkiego podania do NATO. Turcja oczekuje jednak konkretów.
W tej sytuacji Finlandia potrzebuje już jedynie akceptacji ze strony Węgier. Przewiduje się, że zarówno Finlandia, jak i Szwecja, otrzymają akceptację Wegier 31 marca.
W weekend odbyły się w Falun zawody Pucharu Świata w biegach narciarskich. W sztafecie mieszanej po raz pierwszy w historii zwyciężyła szwedzka drużyna - Calle Halfvarsson, Moa Ilar, Edvin Anger i Jonna Sundling.
W niedzielę wyłoniono tegorocznego zwycięzcę nadawanego w Szwecji od ponad 20 lat programu Farmen. Został nim 39-letni Nebil Davidsson z Norrsköping.
W programie uczestnicy zamieszkują na farmie odciętej od mediów, gdzie uczą się dbania o zwierzęta i plony. Co tydzień wykonują specjalne zadania (jak, na przykład, zbudowanie kurnika czy zrobienie kapci z wełny, z owiec, które uczestnicy sami strzygą), jedna osoba zostaje wybrana na zarządzanie grupą, a dwie mierzą się w pojedynku na siłę, technikę lub wiedzę o farmie i rolnictwie, po czym jedna osoba zostaje wyeliminowana z gry.
Zwycięzca otrzymuje pół miliona SEK.
W weekend rozpoczęła się także kolejna szwedzka edycja programu "Taniec z gwiazdami", w Szwecji emitowanego pod oryginalnym tytułem "Let's Dance".
Matpriskollen zarejestrowali największy skok cen między styczniem a lutym od początku swojego istnienia (2015). Średnio, ceny produktów vcodzienniegonużytku wzrosły o 2,1%, a ceny jedynie żywności o 2,5%. Największy skok zarejestrowano w cenie papryki - 26,5%, ciastka ryżowe i pomidory podrożały o 14,4%, a jedzenie dla dzieci ok. 12%.
Matpriskollen sprawdza ok. 44 000 produktów w największych sieciach sklepów. Od początku roku zarejestrowano wzrost cen produktów codziennego użytku o 3,4%.
Poznaliśmy rekordową sumę wypłaconegow sparcia finansowego ze względu na wysokie ceny energii elektrycznej - to aż 773 669 SEK, które otrzymał ktoś z południowej części Szwecji.
Suma wzbudziła kontrowersje - to rownowartość ogrzewania 50 domów lub jednego supermarketu w mniejszej miejscowości, albo tyle, ile przez rok zużywa 300-400 aut elektrycznych. Försäkringskassan podejrzewa, że wypłacona suma nie jest do końca uzasadniona i proponuje nowy, niższy limit - 12 500 kWh.
Dla porównania, na nasze konto wpłynęło nieco ponad 1700 SEK.
Źródła: SVT, Sveriges Radio EKOT, TV4, TV4 Nyheterna, Skatteverket
Comments