God morgon ☕
Witajcie w deszczowy szwedzki poniedziałek. W takie dni kawa i prasówka powinny smakować razem o wiele lepiej :)
W tym tygodniu kontynuujemy temat podpaleń Koranu, ale to także tydzień pełen sportowych emocji i tęczowej radości. Dowiemy się, kto został Mieszkańcem Skanii 2023, czemu znany bokser stał się ponownie pośmiewiskiem w kraju, a także co Szwedzi sądzą o gotówce i gdzie najczęściej łapie kierowców kamera drogowa. Na koniec zawartość zamrażarki pewnej seniorki i powód ewakuacji schroniska na najwyższym szczycie Szwecji.
Wiadomości publikuję co poniedziałek na facebook.com/Sztokholmianka i blogu Polskie w Szwecji. W tygodniu dowiadujecie się, co się dzieje z moich Stories na Facebooku i instagram.com/milena.in.sweden - zapraszam!
Od dzisiaj obowiązują wydane w ubiegłym tygodniu przez SMHI ostrzeżenia przed wysokim przepływem wody (höga flöden). Czerwone ostrzeżenia obowiązują w południowo-zachodniej części Värmlands län, północnej części Västra Götaland, wokół Vättern oraz na południowy zachód od Vänern, Jönköpings, Örebro, Västra Götalands i Öster Götalands län. To najwyższe ostrzeżenie w skali SMHI.
Wydano także pomarańczowe ostrzeżenia dla regionu od północnych gór w Dalarna i południowej części Jämtlands län do południowej części Gävleborgs län.
W większości Szwecji obowiązują także żółte ostrzeżenia - te już od niedzieli, 6 sierpnia.
57 krajów zrzeszonych w Organizacji Współpracy Islamskiej (OIC) wydało oświadczenie potępiające oficjalnie Szwecję i Danię po ostatnich incydentach związanych z publicznym paleniem Koranu. Organizacja wezwała zrzeszone kraje do rozważenia przez nie wszelkich "środków, które uważają za odpowiednie" wobec tych dwóch krajów, "w których Święty Koran jest bezczeszczony i palony". Ustalono 35 oczekiwanych działań, na szczeblu politycznym, gospodarczym czy kulturalnym, a także potępiono reakcje Szwecji i Danii jako naruszające rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ dotyczące tolerancji, międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Kraje OIC planuję także wysłać delegację do Komisji Europejskiej, a także wezwały Sekretarza Generalnego ONZ, Antonio Guterresa, do wyznaczenia specjalnego sprawozdawcy w sprawie walki z islamofobią. OIC zasugerowała także poruszenie kwestii palenia świętych skryptów podczas następnej sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku, które rozpocznie się 13 września.
Minister Sprawiedliwości Szwecji, Tobias Billström, zapewnia, że Szwecja i kraje OIC są zainteresowane bliską współpracą w tej kwestii i Szwecja weźnie pod uwagę rekomendacje wystosowane przez OIC. Dodaje, że Rząd wyraźnie odcina się od "islamofobicznych wydarzeń podczas manifestacji organizowanych przez pojedyncze osoby w Szwecji" oraz, że " w Ministerstwie Sprawiedliwości trwają obecnie analizy prawa".
Ponad 20 krajów zrzeszonych w OIC wzięło odział w spotkaniu w szwedzkim Ministerstwie Sprawiedliwości w piątek. Tobias Billström określa spotkanie jako "dobre i bardzo konstruktywne". W spotkaniu wzięła udział także Turcja - Minister zapewnia, że kwestia przyjęcia Szwecji do NATO nie była w ogóle poruszona podczas spotkania. Zapowiada także chęć podróży do krajów OIC oraz rozpoczęcia dialogu podczas wspomnianej wcześniej sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ.
Szwedzka reprezentacja w piłce nożnej pokonała Argentynę 2:0 w Mistrzostwach Świata i wyszła z grupy z kompletem punktów - zdarzyło się to po raz drugi w historii, wcześniej w roku 2011.
W niedzielę, w 1/8 finału Szwecja zmierzyła się z reprezentacją USA i po rzutach karnych zwyciężyła 5:4.
W czwartek miały miejsce zamieszki podczas festiwalu erytreańskiego w Järva pod Sztokholmem (gdzie odbywa się także Järvaveckan, o którym pisałam parę tygodni temu). Festiwal ma powiązania z reżimem w Erytrei, przeciw któremu odbyła się w tym samym czasie demonstracja. Zarówno festiwal, jak i protest, otrzymały zezwolenie policji na organizację.
Poza bójkami, miało miejsce rzucanie kamieniami i odpalenia aut, a po pewnym czasie zamieszanie przeniosło się na drogę E18, która została zamknięta na parę godzin, dopóki nie opanowano sytuacji. Świadkowie opisują widok jako pole wojny.
W zamieszkach poszkodowane zostało 52 uczestników oraz 3 oficerów policji. Zatrzymano między 100 a 200 osób, ale obecnie jedynie jedna osoba pozostaje w areszcie, z zarzutami wzniecenia pożaru z zamiarem zabójstwa.
Podobne zamieszki miały miejsce na festiwalach erytreańskich wcześniej w Niemczech i Oslo, a także później w Toronto.
W sobotę odbyła się w Sztokholmie największa na północy parada równości, z około 50 000 uczestników i pół miliona obserwatorów.
16-latek został oskarżony o zabójstwo w galerii Emporia w Malmö w sierpniu ubiegłego roku. Zarzuca mu się także m. in. trzy próby popełnienia morderstwa. W chwili popełnienia przestępstwa oskarżony miał 15 lat - złapano go w 10 minut po morderstwie. Podczas przesłuchania przyznał się do winy. Kolejne kroki podjęte zostaną prawdopodobnie w tygodniu 32.
W nocy z poniedziałku na wtorek zderzył się z drzewem 14-latek prowadzący tzw. EPA-traktor, o których już wielokrotnie pisałam w wiadomościach. Do wypadku doszło w okolicach Växjö. Poza chłopcem, w aucie znajdowała się także dziewczyna. Oboje przewieziono do szpitala, jednak chłopaka nie udało się uratować. Dziewczyna opuściła szpital już wtorkowym rankiem. Policja wszczęła dochodzenie, obecnie nie są znane przyczyny wypadku.
W lesie w okolicy Ösmo w gminie Nynäshamn znaleziono zwłoki 14-letniego Mohameda. Policja podała do wiadomości publicznej, że padł ofiarą ogromnej przemocy. Zwłoki chłopca znaleźli przypadkowi przechodnie.
Policja szuka także 15-latka, który zaginął w podobnym czasie, ale prokuratura nie wypowiada się na temat powiązania między tymi sprawami. Nie podaje się także do wiadomości publicznej czy w sprawie są już jacyś podejrzani.
Ostatni kontakt z Mohamedem zwanym Momo miała matka chłopca, która rozmawiała z nim przez telefon w ostatni poniedziałek lipca.
Szwedzkie stowarzyszenie zapaśnicze (svenska brottningsförbundet) zapowiedziała brak udziału juniorów w Mistrzostwach Świata w Jordanii, które odbędą się jeszcze w tym roku. Stowarzyszenie podjęło taką decyzję po konsultacji z Ministerstwem Spraw Zagranicznych - powodem jest zagrożenie wobec Szwedów po ostatnich podpaleniach Koranu. Podróż do Jordanii została uznana za zbyt niebezpieczną dla sportowców.
Co ciekawe, Mistrzostwa miały się odbyć najpierw w Polsce, ale przeniesiono je na ostatnią chwilę do Jordanii, jako że Polska odmówiła prawa występu zapaśnikom z Rosji i Białorusi pod neutralną flagą.
Do mediów powrócił (a mógł się nie odzywać) bokser Paulo Roberto, który w 2020 roku został aresztowany za kupowanie usług seksualnych. Miało to bardzo oczywiste w Szwecji konsekwencje zerwania wszelkich kontraktów - w tym na prowadzenie popularnego w Szwecji reality show Farmen. W wywiadzie udzielonym krótko po zajściu w TV4 Roberto wyrażał skruchę i przyznał, że kobieta prawdopodobnie była zmuszona do prostytucji. W tym roku w wywiadzie dla Dialogiskt Paulo Roberto zrobił fikołka i teraz uważa, że kobieta na pewno była tam z własnej woli, bo miała na sobie "ładne ubrania" i gdzieś na forum widział zdjęcia, jak podobna kobieta robi zakupy w luksusowej galerii handlowej NK. Kobieta w przesłuchaniu zdradziła, że znajdowała się w sytuacji bez wyjścia. Dalej Roberto porównał prostytucję do boksu - bo też kiedyś przeciwnicy boksu mowili, że boks to taka prostytucja dla bogatych ludzi, którzy chcą zobaczyć bijących sie nawzajem męzczyzn z klasy robotniczej.
W 2020 roku Rząd powierzył Annie Kinberg Batrze zadanie przeprowadzenia rozpoznania roli państwa w sposobach przeprowadzania płatności. Zadanie zostało uznane za zakończone w tym roku i w rezultacie zaproponowano kilka zmian w prawie - żadna z nich nie zakłada wymogu przyjmowania gotówki przez otrzymujących płatność. Wyjątki stanowią jedynie zakup leków wydawanych na receptę i opłata podatków.
W ubiegłym roku w czerwcu gotówka odpowiadała jedynie 1,5% wszystkich pieniędzy, które były w obiegu w Szwecji. Co ciekawe, nawet 20 lat temu było to jedynie 10,7%. Szwecja razem z Norwegią i częściowo z Danią i Finlandią są najbardziej scyfryzowanymi rynkami świata. Jednocześnie z najnowszego badania przeprowadzonego przez Sifo wynika, że aż 80% ankietowanych chce zachować gotówkę jako możliwą formę płatności w przyszłości - jeszcze 3 lata temu opowiadało się za tym jedynie 66% ankietowanych. Robert Bergqvist, ekonomista banku SEB wyjaśnia, że ma to związek z niestabilną sytuacją na świecie. Jednocześnie w dorocznym raporcie Banku Szwedzkiego na temat środków platności znalazło się ostrzeżenie o możliwości wykluczenia pewnych grup, jeśli Rząd nie wprowadzi wymogu prayjmowania gotówki jako formy zapłaty za podstawowe środki potrzebne do życia, jak żywność, paliwo, leki czy ochronę zdrowia.
W chwili obecnej gotówkę przyjmuje w Szwecji praktycznie każdy supermarket i apteka, mimo braku wymogu prawnego, podobnie sklepy z pamiątkami, materiałami budowlanymi czy Systembolaget. Gotówką raczej nie zapłacicie w restauracji w większych miastach czy sklepach z odzieżą i biżuterią.
W Szwecji przyznawana jest każdego lata od 1967 nagroda Årets skåning czyli Mieszkańca Skåne Roku. Wybierany jest w głosowaniu przez Stowarzyszenie Dnia Skańskiej Flagi (Stiftelsen Skäneländska Flaggans Dag) i Kvällsposten. W 2023 został nim pisarz Björn Ranelid, który w tym roku obchodzi 40-lecie jako pisarz i jest jednym z największych propagatorów zachowania w języku szwedzkim rozróżnienia między "de" i "dem" (*oni i ich/nim etc., w języku szwedzkim oba słowa wymawia się jako "dom" i wiele Szwedów ma problem z rozróżnieniem, kiedy zastosować które słowo). Björn Ranelid jest pierwszyn pisarzem, któremu przyznano nagrodę od 1981 roku. Na jesieni ukaże się jego najnowsza powieść, "Världens vackraste kärlekshistoria" (Najpiękniejsza historia miłosna świata), w której opowiada o miłości do swojej żony Margarety.
Sztokholmski park rozrywki Gröna Lund obchodził w czwartek swoje 140 urodziny. Gröna Lund jest najstarszym nadal działającym parkiem rozrywki w Szwecji.
Podczas przeszukania w domu 75-latki z Malmö znaleziono w jej zamrażarce 24 kilogramy amfetaminy. Kobieta będzie wraz z synem oskarżona o posiadanie narkotyków. Według policji, kobieta była świadoma tego, co jest przechowywane w jej domu, ale to jej syn był tym, który głównie zajmował się narkotykami.
TV4 przejrzeli dane dotyczące mandatów za przekroczenie prędkości z pierwszej połowy roku (TT, na podstawie danych pozyckanych od policji). Łącznie policja wypisała 106 652 mandatów na tej podstawie, z czego 40 179 na podstawie zdjęć z kamer drogowych.
Kamery, która najczęściej robi zdjęcia kierowcom znajdują się w tunelu w Göteborg - Gnistängstunneln. W pierwszej połowie 2023 roku kamera złapała 228 kierowców jadących na północ i 183 na południe. Na trzecim miejscu znajduje się kamera na drodze 100 Skanör-Hölls naturreservat, która zrobila zdjęcia 136 razy.
Sztokholmski klub piłkarski Hammarby, zwany przez fanów Bajen, odpadł z Europa Conference League po meczu przeciwko FC Twente. Po 90 minutach Bajen prowadzili 1:0, jednak w dogrywce przeciwnicy wyrównali wynik.
Podobny los spotkał sztokholmski klub Djurgården, który zmierzył się tego samego wieczoru z FC Luzern. W tym spotkaniu także padł remis 1:1.
Pięknie opisuje to profil Futbol po Skandynawsku w jednym z najnowszych postów, ja się nie znam:
Piątkowym wieczorem w centrum Handen znaleziono dwóch postrzelonych mężczyzn w wieku powyżej 20 lat. Obu przewieziono do szpitala, jednak jednego z mężczyzn nie udało się uratować. Policja znalazła także uszkodzone auto w pobliżu miejsca zdarzenia i podejrzewa, że te dwie sprawy są ze sobą połączone.
W tym tygodniu miało także miejsce kilka eksplozji - w bloku w Göteborg, w Södertälje, gdzie jeden mężczyzna został poszkodowany w jej wyniku, oraz w restauracji w Linköping.
Po tym, jak parę osób zachorowało na grypę żołądkową w schronisku na najwyższym szczycie Szwecji, Kebnekaise, placówka została tymczasowo zamknięta, na razie wspomina się o okresie od niedzieli do czwartku. Początkowo sytuacja dotyczyła trzech osób, które zostały przetransportowane przez służby ratownicze, ale sytuacja szybko wymknęła się spod kontroli. W niedzielny poranek mówiło się o około 100 osobach, które czekały na ewakuację helikopterem do położonego w okolich schroniska w Nikkaluokta. Placówka zapowiedziała pełną rekompensatę dla gości, którzy muszą zostać wymeldowani. W okolicy rozwieszono także specjalne szyldy informujące o problemie i odradzające wędrowcom odwiedzanie schroniska.
W niedzielę David Åhman i Jonatan Hellvig obronili tytuł Mistrzów Europy w siatkówce plażowej, pokonując Holandię w dwóch setach w meczu finałowym.
Źródła: SVT Nyheter, TV4 Nyheter, Svensk fotboll, MMAnytt.se, Kimura, Dialogiskt, Expressen, Krisinformation.se, P4 Stockholm
Comentários