top of page

Szwedzkie wiadomości v40 2023

God morgon ☕️



Do porannej kawy przynoszę wam subiektywny przegląd wiadomości ze Szwecji. W tym tygodniu będzie dużo o nagrodach, dla ludzi mądrych i ludzi wpływowych, albo jedno i drugie. Poznacie kwotę kolejnego pakietu pomocy dla Ukrainy, dowiecie się, kto zostanie pierwszym na świecie profesorem od szczęścia oraz komu nie wypada śpiewać "Sto lat". Będzie ogromny przełom w sprawie porachunków gangów, zdrowsze dzieci, droższe podróże i trener w tarapatach na własne życzenie.



Wiadomości publikuję co poniedziałek na facebook.com/Sztokholmianka i blogu Polskie w Szwecji. W tygodniu dowiadujecie się, co się dzieje z moich Stories na Facebooku i instagram.com/milena.in.sweden - zapraszam!



W niedzielę wieczorem podano informację o zatrzymaniu w Iranie Kurdyjskiego Lisa, przywódcy gangu Foxtfot, który miałby być odpowiedzialny za falę przemocy i porachunków gangów, jaka przetacza się przez Sztokholm, Uppsala i okolice od grudnia 2023.



Rząd szwedzki ogłosił w piątek decyzję o przekazaniu Ukrainie kolejnego pakietu pomocy militarnej o wartości ok. 2,2 miliardów SEK. W pakiecie znajduje się zarówno pomoc materialna, jak i szkolenia dla ukraińskich żołnierzy.



4 października obchodzono w Szwecji Kanelbullens Dag - Dzień Cynamonowej Bułeczki.



Poznaliśmy niemal wszystkich tegorocznych Noblistów. Ostatnia nagroda, przyznawana w dziedzinie nauk ekonomicznych, zostanie przyznana o 11:45 w poniedziałek.


Stowarzyszenie Noblowskie przy Karolinska Institutet w Sztokholmie przyznało nagrodę w dziedzinie fizjologii lub medycyny Katalin Karikó i Drew Weissmanowi za odkrycia, które pozwoliły na stworzenie szczepionek mRNA przeciw covid-19.


Szwedzka Królewska Akademia Nauk przyznała nagrodę w dziedzinie fizyki - otrzymało je trio Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L'Huiller za badania dotyczące optycznych impulsów attosekundowych, które mogą pomóc w diagnostyce medycznej i badania dynamiki elektronów w materii. W dziedzinie chemii otrzymali nagrodę Moungi G. Bawendi, Louis E. Brus i Alexei I. Ekimov za odkrycie i rozwój kropek kwantowych. Tegoroczna literacka Nagroda Nobla powędrowała do norweskiego pisarza Jana Fosse za "innowacyjne sztuki i prozę dającą głos niewypowiedzianemu".


Pokojowa Nagroda Nobla została przyznana przez Norweski Komitet Noblowski Narges Mohammadi za jej walkę przeciw opresji kobiet w Iranie i na rzecz praw człowieka i wolności.


Każdy z Laureatów otrzyma 11 milionów SEK - ceremonia odebrania nagród oraz wielki bankiet odbędą się w Sztokholmie i Oslo w rocznicę śmierci Alfreda Nobla, 10 grudnia.



Szkoła Wyższa Handlowa w Sztokholmie - Handelshögskolan i Stockholm - otrzymała wystarczające dotacje, by przez 10 lat utrzymywać Center for wellbeing, welfare and happiness. 24 października startuje piereszy kurs w centrum z pierwszym na świecie profesotem od szczęścia, którym został Micael Dahlen, którego szwedzka publicznośc może znać jako psychologa doradzającego, jak dbać o samopoczucie w porannym programie TV4.



Opublikowano tegoroczny maktbarometer - raport na temat 100 najbardziej wpływowych kont w szwedzkich mediach społecznościowych (mnie pominięto). Raport powstaje na podstawie zasięgów w mediach społecznościowych, przy czym każda platforma liczona jest na podstawie ważności dla Szwedów - na przykład 55% Szwedów korzysta cotygodniowo z Instagrama, a 53% z YouTube, ale z TikToka już jedynie 15%. Poza tymi platformami, raport bierze także pod uwagę Facebook i Twitter/X.


W tym roku top 3 to grupa (między innymi) podcasterów JLC z Göteborg, małżeństwo youtuberów Lundell i... partia Sverigedemokraterna, szalenie aktywna choćby na TikToku. Influencerka Therése Lundgren uplasowała się na 6. pozycji, z ciekawszych nazwisk i marek mamy Aftonbladet na miejscu 8. (na pewno wiele pomogła afera z ujawnieniem tożsamości muzykow Hooja), była Premier Magdalena Andersson zajmuje miejsce 10, telewizja narodowa SVT na niejscu 16, przewodniczący Sverigedemokraterna Jimmie Åkesson na miejscu 17, osobość telewizyjna Mauri Hermundsson dopiero na miejscu 21, jeszcze dziwniej celebrytka Bianca Ingrosso dopiero na 22, wiecznie popularny youtuber PiewDiePie na 26, partia obecnego Premiera Moderaterna na 27, co ciekawe - na 28 szwedzka policja. Całą setkę zamyka... Szwedzki Kościół.



Tatiana Umerenko, która pracowała jako bibliotekarka w ambasadzie Rosji w Sztokholmie, została ujawniona jako aktywna szpieg na rzecz Rosji wraz ze swoim mężem, Jevgienijem Umerenko.



W Uppsala rozpoczął się proces pięciorga nastolatków oskarżonych o morderstwo 26-letniego taksówkarza znalezionego ponad pół roku temu powieszonego w lesie w Hjälstaviken. Morderstwo ma być zemstą za gwałt na jednej z oskarżonych, który miał mieć miejsce w lutym. Dziewczyna i czterech braci oskarżeni są o zwabienie taksówkarza do lasu, gdzie później pozbawili go życia. Taksówkarz został zgłoszony jako zaginiony po tym, jak licznik w jego taksówce był włączony non-stop przez 3 doby. Nastolatkowie zaprzeczają popełnieniu przestępstwa, choć dziewczyna przyznaje, że zwabili taksówkarza do lasu.



We wtorek ogłoszono poszukiwania 15-letniego Henrika z Alingsås, który miał zaginąć w poniedziałek. Policja zatrzymała trzy osoby podejrzane o uprowadzenie. Niestety, w niedzielne popołudnie ciało nastolatka znaleziono w okolicy Säveån. Tego samego dnia rano zatrzymano nastolatka podejrzanego o morderstwo na Henriku.



W sobotę Książe Daniel wziął udział w ceremonii upamiętniającej policjantów, którzy stracili życie na służbie. Ceremonia miała miejsce w Kungsholms kyrka, gdzie miały miejsce przemowy, muzyka oraz zapalenie świec ku pamięci zmarłych. Ceremonia była częścią obchodów Polisens minnesdag - Dnia ku Pamięci Policjantów. Święto nest relatywnie nowe, ustanowiono je w 2018 roku.



SL odpowiedzialni za transport publiczny w regionie sztokholmskim, zapowiedzieli podniesienie ceny biletu miesięcznego o 50 SEK od stycznia 2024 - tym samym cena biletu przekroczy 1000 SEK, kosztując 1020 SEK. Komunikacja sztokholmska należy do najdroższych na świecie - droższe są jedynie Londyn i Dublin.



Trener reprezentacji Szwecji w piłce nożnej mężczyzn Janne Andersson poinformował na stronie reprezentacji o swojej przyszłości. Zapowiedział, że w razie jeśli Szwecja nie dostanie się na Mistrzostwa Europy w Niemczech 2024, zrezygnuje ze swojego stanowiska.



Försäkeingskassa, ubezpieczyciel publiczny w Szwecji, poinformowali o tym, że Szwedzi we wrześniu 2023 rzadziej brali wolne, by opiekować się chorymi dziećmi (w Szwecji mówi się, że ktoś VAB-uje, od VAB - Vård Av Barn = Opieka Nad Dzieckiem), niż na początku roku (luty nazywany jest często prześmiewczo vabruari zamiast februari, czyli... gluty zamiast luty 😉 tak, to moje własne genialne tłumaczenie). Wolne z powodu VAB było na podobnym poziomie, co w 2019, przed pandemią.



Organizacja ds. lraw autorskich Stim obchodzi 100-lecie istnienia. Z tej okazji opublikowała listę najbardziej dochodowych piosenek napisanych przez Szwedów. Listę podałam w jednym z ostatnich postów:




Poznaliśmy tegorocznych uczestników popularnego w Szwecji programu rozrywkowego "På spåret" (Gra słów - znaczy zarówno bycie na tropie, jak i na torach, przetłumaczyłabym to jako "Na dobrej drodze"), gdzie drużyny odgadują, dokąd jedzie ich pociąg na podstawie podpowiedzi pełnych zagadek i gier słownych. Premiera 3 listopada na SVT.



SVT ogłosiła także potrzebę znalezienia ogromnych oszczędności - wcześniej mówiono o 100 milionach SEK, ale w środę poinformowano o 200 milionach SEK. Oznacza to zwolnienie 70-80 pracowników.



Szwedka Linnéa Ingegärd Larsson utraciła rekord świata w byciu najstarszą osobą skaczącą na spadochronie - zdobyła go w wieku 103 lat. Obecnie rekord należy do 104-letniej Dorothy Hoffner z Chicago.



Źródła: SVT, TV4 Nyheter, medieakademin.se, nobelprize.org, Nauka w Polsce, Strefa Edukacji, Mitt i, Svenska Dagbladet, Sveriges Radio EKOT


7 wyświetleń0 komentarzy

Comments


bottom of page