top of page

Szwedzkie wiadomości v43 2023

Tradycyjne już poniedziałkowe god morgon ☕️



Od dziś trwają w Szwecji ferie jesienne, höstlov - w Szwecji uczniowie mają krótsze, ale częstsze dni wolne. Te ferie często nazywane są läslov - feriami czytelniczymi. Przydałby się taki tydzień i mnie! W tym tygodniu ma także miejsce Allhegonahelgen czyli weekend Wszystkich Świętych - to w Szwecji święto ruchome, przypadające zawsze w sobotę między 31 października a 6 listopada i jest zawsze dniem wolnym od pracy.



To tyle wprowadzenia w ten tydzień, a co w ubiegłym? Przełom w szwedzkim podaniu o przyjęcie do NATO. Będzie także o pewnej książce, której ukończenie zajęło 140 lat i nie jest to seria "Gra o Tron". Przeczytacie, jaki loa czeka podpalacza Koranu, gdzie śnieg może skomplikować ludziom życie i gdzie nie było prądu. Będzie także o strajku pracowników Tesli, nowym serwisie informacyjno-meldunkowym, przełomach w porachunkach gangów i paru uniewinnieniach. A także wiele więcej!



Wiadomości publikuję co poniedziałek na facebook.com/sztokholmianka i blogu Polskie w Szwecji. W tygodniu dowiadujecie się, co się dzieje z moich Stories na Facebooku i instagram.com/milena.in.sweden - zapraszam!



SMHI wydało pomarańczowe ostrzeżenia dla regionów Svealand i Gävleborgs län - zaczną obowiązywać od poniedziałku, 30 października i ostrzegają przez intensywnymi opadami śniegu. Pomarańczowe ostrzeżenie oznacza poważne komsekwencje dla społeczeństwa, mogą to być problemy w ruchu drogowym lub poblemy z dostawą prądu.



Apropos prądu, Svenska kraftnät alarmuje, że ceny prądu mogą w przyszłym roku wzrosnąć w Szwecji nawet o 20% - ma to związek z nowymi rozporządzeniami Unii Europejskiej dotyczącej przydzielności prądu.

W środę wieczorem z powodu błędy w elektrowni w sztokholmskiej dzielnicy Liljeholmen kilkanaście tysięcy odbiorców nie miała dostępu do prądu. Problemy wystąpiły także w pociągach metra i kolei miejskiej. Z brakiem prądu zmagały się głównie dzielnice Liljeholmen, Södermalm, Västberga i Hägersten.

O wiele mniejszy problem z dostawą prądu miał także miejsce w poniedziałkowy wieczór w Västerås, gdzie 500 klientów nie miało dostępu do prądu.



Prezydent Turcji Recep Tayyid Erdoğan podpisał podanie Szwecji o przyjęcia do NATO i przekazał dokumenty Wielkiemu Zgromadzeniu Narodowemu Turcji do ratyfikacji. Więcej o tym pisałam w jednym z ostatnich postów:

W środę pojawił się komentarz Węgier, które przed akceptacją przyjęcia Szwecji do NATO rządają wyjaśnień na temat krytyki sytuacji demokratycznej na Węgrzech ze strony szwedzkich polityków. Według mediów, głosowanie w węgeirskim Parlamencie może nastąpić najwcześniej 6 listopada.



Po 140 latach ukończono prace nad oficjalnym szwedzkim słownikiem od Szwedzkiej Akademii. Pierwszy tom, ze wszystkimi słowami na literę A, wydano drukiem w 1983 roku. Teraz do druku oddano słowa na Ä i Ö (Å, Ä i Ö występują w języku szwedzkim na końcu alfabetu, nie po "podobnych literach"). To dzieło opisujące 500 lat języka szwedzkiego na podataeie ponad 8 milionów cytatów z różnych źródeł. Słownik będzie jednak trzeba na nowo zredagować - "słowa uznawane za poprawne jeszcze 50 lat temu nie są takie dziś, jak słowa dotyczące płci czy wskazujące na pochodzenie etniczne", mówi Christian Mattsson, redaktor prowadzący.



Od piątku trwa strajk we wszystkich zakładach Tesla w Szwecji, jak podaje związek zawodowy IF Metall. Sytuacja dotyczy w sumie 130 pracowników zatrudnionych w 7 miejscowościach. Powodem strajku jest niechęć Tesla do podpisania umowy zbiorowej, tzw. kollektivavtal, która dałaby pracownikom takie same prawa, jakie mają inni koledzy w branży. Tesla argumentuje to tym, że nigdzie na świecie takiej umowy firma nie podpisała. Strajk ma potrwać dotąd, aż podpisana zostanie kollektivavtal, a jeśli to nie nastąpi, od 3 listopada dołączy do strajku niemal 20 dodatkowych zakładow mechanicznych, gdzie serwisuje się Tesle.



Salwan Momika odpowiedzialny za podpalenia Koranu w Sztokholmie nie otrzymał przedłużenia pozwolenia na pobyt w Szwecji od Migrationsverket i musi opuścić kraj. Tymczasowe pozwolenie na pobyt w kraju przyznano mu w 2021 roku na okres do kwietnia 2024. Pozwolenie cofnięto jednak w tym tygodniu ze względu na fałszywe dane, jakie przedstawił Momika Migrationsverket, chodzi o powód prośby o udzielenie azylu. Migrationsverket miało się o tym dowiedzieć w lato z donosów od obywateli. Momika zostanie jednak w Szwecji do 16 kwietnia 2024 - przyznano mu bowiem nowy tymczasowy azyl na podstawie zbyt poważnych konsekwencji w razie ekstradycji do kraju pochodzenia, Iraku - w tym tortur.

Decyzję sam zainteresowany komentuje słowami "Nigdzie się nie wybieram, będę żył i umrę w Szwecji. Decyzja Migrationsverket naraża moje życie na niebezpieczeństwo. Będę się odwoływać. Podejrzewam, że Migrationsverket zostali zastraszeni politycznie". Dodaje, że otrzymał decyzję i radę, by "znaleźć jakiś inny kraj, który go zechce, inaczej czeka go w kwietniu Irak".



Dwa tygodnie temu pisałam wam o 19-letniej Mai Hellman, kóra została skazana na dożywocie za morderstwo Tove z Vetlandy w głośnym w Szwecji tzw. Tove-fallet, ale odwołała sie od wyroku i w oczekiwaniu na wyrok sądu apelacyjnego czekała... na wolności. W tym tygodniu zapadł wyrok, w którym Maja została zupełnie uniewinniona w kwestii popełnienia morderstwa, jednak otrzymała karę 1,5 roku poznawienia wolności za pozbawienie wolności Tove. Jej koleżanka, 20-letnia Johanna Jansson, otrzymała zmniejszony wyrok - z dożywocia na 16 lat pozbawienia wolności za morderstwo oraz uprowadzenie Tove.



Serwis hitta.se, który umożliwia wyszukiwanie danych teleadresowych osób zameldowanych w Szwecji, wprowadził nową usługę, Addresslarm, która powiadamia o zameldowaniu się pod adresem nowej osoby - ma to związek z tym, jak łatwo członkowie gangu mogą zameldować się pod czyimś adresem. Podczas pierwszej doby działania usługi, zarejestrowało się w niej 25 000 użytkowników, z czego aż 10 000 mieszka w Sztokholmie. Fałszywy meldunek jest przestępstwem - do tej pory można było jedynie sprawdzić osoby zameldowane pod tym samym adresem po zalogowaniu na stronie Skatteverket. Addresslarm wysyła powiadomienie automatycznie.



Mężczyzna w wieku powyżej 60. roku życia, który posiada obywatelstwo szwedzkie i rosyjskie i w  ubiegłym roku został zatrzymany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Rosji, został w czwartek uniewinniony przez sąd w Sztokholmie. Mężczyzna od początku zapewniał o swojej niewinności.



W poniedziałek miała miejsce detonacja w budynku mieszkalnym w sztokholmskim Dalen. Nikt nie odniósł obrażeń, a w związkuz wydarzeniem zatrzymano tego samego dnia jedną osobę podejrzaną o bycie zamieszaną w podłożenie ładunku, media podają, że ma to być kobieta powyżej 20. roku życia. Okazało się także, że adres z Dalen znajdował się na tzw. Liście śmierci z TikToka, którą policja uznaje za fałszywą.



W czwartek miała także miejsce eksplozja w budynku mieszkalnym w Saltsjö-Boo w sztokholmskiej gminie Nacka. Policja podaje, że w momencie eksplozji w budynku znajdowało się kilka osób, jednak żadna nie odniosła fizycznych obrażeń. W nocy zatrzymano w sprawie trzy osoby, które jednak potem zostały zwolnione z aresztu. Dwie z nich miały poniżej 18. roku życia.



Policja zatrzymała w Tunezji pięcioro obywateli Szwecji, którzy mają mieć powiązania z gangiem Foxtrot, któremu przewodzi zagrzymany niedawno Rawa Majid, "Kurdyjski Lis". Wszystkie osoby zatrzymano podczas kontroli pojazdu, w którym znaleziono dwa "papierosy" mające zawierać substancje klasyfikowane jako narkotyki.



Policja w regionie öst wystosowała prośbę do mieszkańców, by unikali przebrań na Halloween, w których jeden z elementów może przypominać broń. Ma to związek z ostatnimi wydarzeniami, kiedy coraz więcej młodzieży zamieszanych jest w kryminalną działalność. "Jeśli zostaniemy wezwani do interwencji z powodu podejrzenia posiadania broni przez kogoś i ta osoba nie rozumie powagi sytuacji, to może mieć bardzo poważne konsekwencje" - tłumaczy Johnny Gustavsson, rzecznik prasowy policji.



W poniedziałkowy wieczór podczas agresywnej sytuacji w czasie interwencji w Malmö policjant postrzelił w mieszkaniu przy Stora Kvarngatan dwóch mężczyzn w wieku powyżej 30 i 40 lat. Obaj zostali przewiezieni do szpitala z poważnymi obrażeniami. Zdarzenie zakwalifikowano jako atak na funkcjonariusza, osobne dochodzenie toczy się w sprawie użycia broni przez policjanta.



Jasny lager sprzdaje się w ostatnich czasach o wiele lepiej, niż specjalne piwa rzemieślnicze produkowane na małą skalę, jak podaje Fredrik Arenander, kierownik ds. zakupów w Systembolaget. Małe browary mierzą się także z problemami wyższych kosztów prpdukcji oraz mniejszymi zyskami.



Influencerka Katrin Zytomierska (tak, tak, oboje rodziców to Polacy) została skazana przez sąd na karę grzywny w wysokości w sumie 1,25 miliona SEK za ukryte reklamy w swoich postach na Instagramie. Zytomierska otrzymała już wyrok w tej sprawie w 2020 roku, wówczas Sąd zadecydował, że niezaprzestanie publikowania ukrytych reklam zaskutkuje karą grzywny. Zytomierska miała publikować posty, które nie były oznaczone jako płatna współpraca między 14 września a 16 października tego roku. Sąd zadecydował o karze 1 miliona SEK grzywny wobec marki influencerki "Clean Eating" oraz 250 000 SEK wobec niej samej.

Adwokat Katrin Zytomierskiej zapewnia, że posty były oznaczone, ale Instagram zmienił położenie oznaczenia, które teraz leży pod tekstem i influencerka nie ma na to wpływu. Odwołanie od wyroku może nastąpić do 14 listopada.



W sobotę na sztokholmskiej Tele2 Arena wystąpiła Madonna podczas trasy koncertowej Celebration Tour. Po koncercie podziękowała na Instagramie fanom ze Szwecji - niestety, dodając emoji z duńską flagą. Madonna uznała jednak publikę za "same dziesiątki".



W niedzielę Szwecja zmieniła czas na zimowy - w Szwecji jest bardzo popularna rada, jak zapamiętać, w którą stronę przesunąć wskazówkę zegara: do przodu, jeśli meble ogrodowe stoją przed domem, do tyłu, gdy się wycofują do schofka.



Firma ubezpieczeniowa Bliwa oferująca grupowe ubezpieczenia odmówiła ubezpieczenia chorobowego i od nieszczęśliwych wypadków Aino Oxblod ze względu na nej wysoki wskaźnik BMI. Aino, jak i lekarz Ylva Trolle Lagerros z csntrum leczenia otyłości przy Karolinska sjukhuset są bardzo krytycznie nastawione do korzystania z BMI w ten sposób - BMI nie bierze pod uwagę procent tkantki tłuszczowej w organizmie ani jej rozmieszczenia, ani o stylu życia, treningu czy sposobie odżywiania. Bliwa ubolewa, jednak wyjaśnia, że są grupowym ubezpieczeniem i nie mogą oceniać osobno każdego z wniosków.



Sveriges Radio przybliżyło sylwetkę pewnego eksperta od wspinaczki imieniem Teddy Bayakhmetov. Pewnego dnia odpowiedział an ogłoszenie w mediach społecznościowych, gdzie ktoś szukał pomocy w ściągnięciu z drzewa kota. Od tamtej pory stało się to poniekąd jego hobby - Teddy uratował już 132 koty z drzew. "Myślę, że o wiele więcej osób by to robiło, gdyby byli przeszkoleni we wspinaczce" - mówi.



W tym tygodniu odszedł Hans Mosesson, muzyk i aktor teatralny, filmowy i telwizyjny, członek grupy teatralnej Nationalteatern. W późniejszych latach znany z reklam ICA jako ICA-Stig. Hans Mosesson zmarł w wieku 79 lat.



Źródła: SVT Nyheter, TV4 Nyheterna, Sveriges Radio EKOT, Språk, Krisinformation, Expressen

973 wyświetlenia0 komentarzy

Ostatnie posty

Zobacz wszystkie

Comments


bottom of page